Soorten WMO onderzoek

Aanvraag CT-nummer binnen CTIS
De RvB van Amsterdam UMC heeft het Clinical Monitoring Center (CMC) aangewezen als sponsor administrator. Het CMC regelt voor u de aanvraag van een CT-nummer binnen CTIS. Op de interne pagina van Amsterdam UMC zijn twee startpagina’s ingericht met informatie over de nieuwe verordening (ECTR) en de rol van CTIS gedurende het gehele verloop van uw geneesmiddelenonderzoek. U vindt hier praktische stappenplannen en links naar een modulair trainingsprogramma dat is ontwikkeld door EMA. 

• AMC Intranet – ECTR – Startpagina (interne pagina, enkel te zien door Amsterdam UMC-ers) 
• AMC Intranet – CTIS – Startpagina (interne pagina, enkel te zien door Amsterdam UMC-ers) 

Neem voor vragen contact op met CMC via ctis@amsterdamumc.nl.
 

Voor een stappenplan met betrekking tot indiening kunt u ook terecht op de website van de CCMO die speciaal voor onderzoekers is opgezet: Geneesmiddelenonderzoek (CTIS).

Lokale uitvoerbaarheid CTIS studies
Nadat deelname van Amsterdam UMC via CTIS is goedgekeurd, dient via Research Manager een aanvraag Lokale Uitvoerbaarheid (LU) te worden ingediend voor het verkrijgen van goedkeuring van de Raad van Bestuur Amsterdam UMC. Zie ook Lokale uitvoerbaarheid – Medisch Ethische Toetsingscommissie.

Overgangsfase
De ECTR is ingegaan op 31 januari 2022. Omdat bij ingang van de ECTR niet alle lopende onderzoeken in één keer kunnen overgaan op de nieuwe wetgeving, is er een overgangsperiode van drie jaar. De planning is als volgt: 

• Tot 30 januari 2025 geldt: Alle nieuwe onderzoeken moeten worden ingediend volgens de nieuwe ECTR-wetgeving, via CTIS. Substantiële wijzigingen (amendementen) op onderzoeken die nog onder de CTD (de oude geneesmiddelenwetgeving) zijn getoetst, mogen nog volgens de CTD ingediend worden; 
• Vanaf 31 januari 2025: Alle indieningen (zowel nieuwe onderzoeken als amendementen) moeten worden gedaan volgens de nieuwe ECTR-wetgeving.
• Vanaf 31 januari 2025 moeten alle studies die onder de CTD zijn getoetst en doorlopen tot na 30 januari 2025 zijn overgezet naar de CTR (naar CTIS). Om dit tijdig te kunnen doen, moeten deze zogenaamde transitiestudies bij voorkeur vóór 16 oktober 2024 zijn ingediend in CTIS. Na die datum kan een versnelde transitie niet worden gegarandeerd. Zie voor meer informatie CCMO | Transitiestudies 

Voor meer informatie en online trainingen over de ECTR kunt u terecht op de website van de CCMO.  

• Er is een Clinical Trial Decision Tool om te helpen bepalen of een onderzoek onder de ECTR-wetgeving valt.
• De Clinical Trials Coordination Group (CTCG) publiceert regelmatig modellen en handleidingen bestemd voor indieners van geneesmiddelenonderzoek via CTIS. Deze zijn te vinden op Heads of Medicines Agencies: Clinical Trials Coordination Group onder het kopje ‘Key documents list’.
  Dit betreft onder andere verplicht te gebruiken modellen voor de aanbiedingsbrieven voor zowel initiële indieningen als amendementen, en er is een apart model voor een aanbiedingsbrief bij een eerste amendement na transitie.
  De CTCG heeft verder verschillende handleidingen gepubliceerd betreffende onder andere de naamgeving van documenten in CTIS en het updaten van het studiedossier na transitie naar de CTR. Ook publiceert de CTCG aanbevelingsdocumenten, bijvoorbeeld over wanneer contraceptie en zwangerschapstesten noodzakelijk zijn in geneesmiddelenonderzoek. 
  

Valt mijn onderzoek onder de MDR?
Klinisch onderzoek naar de veiligheid, (klinische) prestaties en/of effectiviteit van het medisch hulpmiddel valt binnen de reikwijdte van de MDR. Ander onderzoek waarbij medische hulpmiddelen worden gebruikt in het kader van onderzoek (bijvoorbeeld het meten van een eindpunt), maar waarbij niet de veiligheid, prestaties en/of effectiviteit van het medisch hulpmiddel zelf worden onderzocht, valt buiten de reikwijdte van de MDR.  

De EU-verordening medische hulpmiddelen (MDR) geeft de volgende definitie van klinisch onderzoek: “Systematisch onderzoek bij één of meer menselijke proefpersonen dat wordt uitgevoerd om de veiligheid of de prestaties van een hulpmiddel te beoordelen”.

Wijze van indienen
Voordat u uw WMO-plichtige onderzoeksdossier voor klinisch onderzoek met een medisch hulpmiddel bij de toetsingscommissie kunt indienen moet u uw studie eerst registreren. Dit doet u door het ABR-formulier online in te vullen in ToetsingOnline. De wijze waarop u uw onderzoeksdossier vervolgens bij de toetsingscommissie moet indienen is afhankelijk van het wettelijke kader waar uw onderzoek onder valt.

• Klinisch onderzoek in het kader van conformiteitsdoeleinden (MDR artikel 62/74.2)
  Bij klinisch onderzoek in het kader van conformiteitsdoeleinden (dat wil zeggen, in het kader van productontwikkeling en het verkrijgen/uitbreiden van een CE-markering) wordt het onderzoeksdossier eerst gevalideerd door de CCMO. Na een positief besluit over de validering draagt de CCMO uw dossier ter beoordeling over aan de toetsingscommissie (erkende METC of CCMO) die uw onderzoek zal beoordelen. De CCMO draagt uw dossier meestal over aan de toetsingscommissie van uw voorkeur.

• Post-market clinical follow-up investigations (MDR artikel 74.1) of overig klinisch onderzoek (MDR artikel 82)
  Een dossier voor post-market clinical follow-up (PMCF) investigations (MDR artikel 74.1) of voor overig klinisch onderzoek (MDR artikel 82) hoeft niet gevalideerd te worden door de CCMO. Deze kunt u dus direct indienen bij de METC Amsterdam UMC via Research Manager.

Meer informatie vindt u hier. 

Een overzicht van welke documenten u moet indienen voor welk wettelijk kader (artikel) vindt u hier.

Technisch advies voor gebruik van medisch apparaten of medische software in Amsterdam UMC
Volgens eerder vastgesteld beleid werd bij de inzet van niet-CE-gemarkeerde medische hulpmiddelen of CE-gemarkeerde medische hulpmiddelen die buiten beoogd gebruik worden toegepast, gevraagd om een technisch advies bij de METC-indiening mee te sturen. Vanwege de overlap van dit technisch inhoudelijk advies met de METC beoordeling zelf, is besloten dat het technisch advies vanaf heden komt te vervallen. Een aanvraag via het loket AdviesMedischeHulpmiddelen@amsterdamumc.nl is dus niet langer nodig. 

Wel is, in overeenstemming met het Amsterdam UMC aanschafbeleid (link is enkel door Amsterdam UMC-ers te openen), een beoordeling door de TMTa (Toetsingscommissie Medische Technologie apparatuur) nodig voor ieder medisch apparaat of medische software dat u in het kader van klinisch wetenschappelijk onderzoek introduceert in Amsterdam UMC. De TMTa beoordeelt de inzetbaarheid en de mogelijkheid om de medische apparatuur of software te beheren. Dit is verplicht voordat u het hulpmiddel kunt inzetten in Amsterdam UMC. Deze beoordeling vraagt u aan door het aanschafdossier in te vullen, de grote groene “INVULLEN” knop te selecteren op de startpagina van K2 (link is enkel door Amsterdam UMC-ers te openen) en vervolgens te kiezen voor “Aanschafdossier Medische/Lab apparatuur of software”. Let wel, het is van toepassing voor ieder medisch apparaat of medische software: dus of het hulpmiddel nu wel of geen CE-markering heeft, wel of niet binnen beoogd gebruik wordt toegepast, wordt geschonken, geleend of aangeschaft, in elke situatie is het aanschafdossier nodig.

Belangrijk om te weten is dat de beoordeling van de TMTa niet mee hoeft te worden gestuurd met de METC-aanvraag. De twee trajecten kunnen dus parallel lopen, zodat de vertraging zo klein mogelijk is. Het is wel zeer aan te raden om het aanschafdossier in te vullen voordat u de METC-aanvraag indient, zodat u niet voor de verassing komt te staan dat uw studie is goedgekeurd door de METC, maar het hulpmiddel nog niet ingezet mag worden.

Voor vragen of voor hulp bij het invullen van het aanschafdossier, kunt u terecht bij het loket AdviesMedischeHulpmiddelen@amsterdamumc.nl. 

Zelf een IMDD samenstellen
Voor klinisch wetenschappelijk onderzoek met medische hulpmiddelen die zonder CE-markering of buiten beoogd gebruik worden ingezet, heeft u een Investigational Medical Device Dossier (IMDD) nodig voor uw METC-indiening.

Er zijn documenten ontwikkeld om eenvoudiger een IMDD (of IMDD-light) samen te stellen. Zo is er een handleiding voor het schrijven van een IMDD is beschikbaar op K2, evenals een voorbeeld IMDD met bijbehorende risicoanalyse. Voor laag-risico hulpmiddelen kan soms een IMDD-light voldoende zijn, dit staat beschreven in hoofdstuk 3 van de IMDD handleiding. Sinds kort is ook een voorbeeld IMDD-light beschikbaar op K2 zodat onderzoekers daar hun voordeel mee kunnen doen. Deze documenten zijn hier te vinden: 

• Klik hier voor een handleiding (link is enkel door Amsterdam UMC-ers te openen) 
• Klik hier voor een voorbeeld IMDD (link is enkel door Amsterdam UMC-ers te openen)
• Klik hier voor de risicoanalyse (link is enkel door Amsterdam UMC-ers te openen) 
• Klik hier voor een voorbeeld IMDD-light (link is enkel door Amsterdam UMC-ers te openen) 

Voor vragen over bovenstaande documenten verwijzen wij u graag door naar adviesmedischehulpmiddelen@amsterdamumc.nl.

• Hier vindt u een Engelstalige online tool om te bepalen welke commissie uw onderzoek dient te beoordelen: Committee Finder; 
• Voor onderzoekers is onder de vlag van de NFU een handvat klinisch wetenschappelijk onderzoek met medische hulpmiddelen ontwikkeld, zie: Handvat wetenschappelijk onderzoek medische hulpmiddelen (link is enkel door Amsterdam UMC-ers te openen); 
• Ook is er een algemene thema pagina van Amsterdam UMC: Veilige patiëntenzorg door veilige technologie (link is enkel door Amsterdam UMC-ers te openen); 
• Meer informatie over klinisch wetenschappelijk onderzoek met medische hulpmiddelen vindt u ook op de Research Roadmap van Amsterdam UMC.

Wat is een IVD?
De IVDR geeft de volgende definitie van een medisch hulpmiddel voor in-vitrodiagnostiek (IVD): 

“Elk medisch hulpmiddel dat een reagens, een reactief product, een kalibrator, een controlemateriaal, een kit, een instrument, een apparaat, een toestel, software of een systeem is dat afzonderlijk of in combinatie wordt gebruikt, en door de fabrikant is bestemd om te worden gebruikt voor het in-vitro-onderzoek van specimens die afkomstig zijn van het menselijk lichaam, met inbegrip van donorbloed en -weefsel, uitsluitend of hoofdzakelijk met het doel informatie te verschaffen over een of meer van de volgende elementen: 

• over een fysiologisch of pathologisch proces of een fysiologische of pathologische toestand; 
• over aangeboren lichamelijke of geestelijke beperkingen; 
• over de predispositie voor een medische aandoening of een ziekte; 
• om de veiligheid en de mate van verenigbaarheid met potentiële ontvangers te bepalen; 
• om de respons of de reacties op de behandeling te voorspellen; 
• om therapeutische maatregelen te bepalen of te monitoren.” 

Recipiënten voor specimens worden ook als medisch hulpmiddel voor in-vitrodiagnostiek beschouwd.

Definitie prestatiestudies
Onderzoek naar de prestatie van een IVD valt binnen de reikwijdte van de IVDR. Andere studies waarbij IVD’s worden gebruikt in het kader van onderzoek (bijvoorbeeld het meten van een eindpunt), maar waarbij niet de prestatie van het IVD zelf wordt onderzocht, vallen buiten de reikwijdte van hoofdstuk VI van de IVDR. Deze studies vallen mogelijk wel onder de reikwijdte van de Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen (WMO) of de Embryowet.

De IVDR geeft de volgende definitie van een prestatiestudie: “een studie die wordt uitgevoerd ter bepaling of bevestiging van de analytische of klinische prestaties van een hulpmiddel”. Met analytische prestaties wordt het vermogen bedoeld van een IVD om een specifiek analyt correct te detecteren of te meten. Met klinische prestatie wordt het vermogen bedoeld om resultaten te leveren die klinische relevant zijn.

Kaders prestatiestudies
De IVDR kent de volgende kaders voor prestatiestudies, met verschillende vereisten en procedures: 

• Prestatiestudies met companion diagnostics (CDx) (IVDR artikel 58, lid 2) 
  • waarbij de chirurgisch invasieve bemonstering wordt uitgevoerd uitsluitend ten behoeve van de prestatiestudie;
  • die een interventionele klinische prestatiestudie betreft waarbij de testresultaten van invloed kunnen zijn op besluiten inzake patiëntenzorg en/of kunnen worden gebruikt als richtsnoer voor de behandeling, of
  • waarbij de uitvoering van de studie bijkomende invasieve procedures of andere risico’s voor de proefpersonen van de studies omvat.
• Post-market performance follow-up (PMPF) met extra invasieve en/of belastende procedures (IVDR artikel 70, lid 1)
• Prestatiestudies zonder risico voor proefpersoon (IVDR artikel 57). Deze hoeven niet getoetst te worden door een erkende METC/CCMO.
• Prestatiestudies met risico voor proefpersoon (IVDR artikel 58, lid 1 en artikel 70, lid 2) 

Met onderstaande flowchart kunt u bepalen onder welk kader uw prestatiestudie valt:

Wijze van indienen
In de IVDR en/of de WMO is vastgesteld dat bepaalde IVD-prestatiestudies vooraf door een bevoegde toetsingscommissie moeten worden beoordeeld. Daarnaast moeten sommige onderzoeksdossiers eerst worden gevalideerd door de CCMO alvorens deze beoordeeld kunnen worden: 

• IVDR artikel 58 en 70.2 (prestatiestudies met risico voor proefpersoon) – validatie door de CCMO 
  • Na een positieve validatie draagt de CCMO uw dossier ter beoordeling over aan de toetsingscommissie (erkende METC of CCMO). De CCMO houdt bij de toewijzing van uw dossier aan de erkende METC rekening met uw METC van voorkeur die u kenbaar kunt maken in de aanbiedingsbrief bij het dossier. 
  • In ToetsingOnline kunt u voor uw dossier alleen de CCMO selecteren als toetsingscommissie. Na de validering past de CCMO de toetsingscommissie aan in ToetsingOnline. 
  • Voor meer informatie zie: Validering van IVD-prestatiestudies door de CCMO 
• IVDR artikel 70.1 (Post-market performance follow-up (PMPF) met extra invasieve en/of belastende procedures) – direct indienen bij een erkende METC 

Voor meer informatie over de wijze van indienen (verschillende kaders), zie: Wijze van indiening 

Voor een overzicht van in te dienen documenten voor IVD-prestatiestudies, zie: Overzicht in te dienen documenten voor IVD-prestatiestudies.

• Voor informatie over het indienen en de inhoud van het onderzoeksdossier kunt u terecht op de pagina van de CCMO: Prestatiestudies naar in-vitro diagnostica (IVDR); 
• Voor meer informatie over een model IMDD-IVD (te gebruiken voor IVD-prestatiestudies die vallen onder artikel 58) zie: Model Investigational In Vitro Diagnostic Medical Device Dossier (IMDD-IVD) beschikbaar op CCMO-website.
• Ook is er een algemene thema pagina van Amsterdam UMC: Ontwikkeling laboratorium-testen/IVDR (link is enkel door Amsterdam UMC-ers te openen); 
• Hier vindt u een Engelstalige online tool om te bepalen welke commissie uw onderzoek dient te beoordelen: Committee Finder; 
• Ook heeft het Amsterdam UMC een helpdesk betreffende IVD voor Amsterdam UMC onderzoekers: Helpdesk.ivd@amsterdamumc.nl.